Nằm giữa bán đảo Tina thơ mộng của vùng New Caledonia, Trung tâm Văn hóa Jean-Marie Tjibaou không chỉ là một bảo tàng. Đó là một lời tri ân, một sự hồi sinh văn hóa của người bản địa Kanak qua bàn tay tài hoa của “phù thủy kiến trúc” Renzo Piano.
Nhìn từ xa, 10 cấu trúc gỗ hình vòm vươn cao như những chiếc giỏ đan dở hay những búp măng rừng đang lớn. Renzo Piano đã không chọn cách xây dựng những khối bê tông vô hồn. Ông lấy cảm hứng từ những ngôi nhà sàn truyền thống (Grande Case) của người Kanak nhưng lại thổi vào đó hơi thở của tương lai:
- Chất liệu: Gỗ Iroko bền bỉ kết hợp cùng thép và kính, tạo nên một kết cấu vừa vững chãi vừa thanh thoát.
- Kiến trúc biết thở: Những khe hở giữa các thanh gỗ không chỉ để trang trí. Chúng được tính toán để tận dụng gió biển, tạo ra hệ thống thông gió tự nhiên, khiến công trình như một sinh thể sống động hòa quyện với thiên nhiên.
Công trình mang tên Jean-Marie Tjibaou – vị thủ lĩnh tinh thần đã dành cả cuộc đời để đấu tranh cho bản sắc văn hóa Kanak. Piano đã cực kỳ tinh tế khi thiết kế các “vỏ” kiến trúc ở trạng thái như “đang hoàn thiện” – tượng trưng cho một nền văn hóa không bao giờ đứng yên, luôn vận động và phát triển nhưng vẫn bám rễ sâu vào truyền thống.
Khi dạo bước ở đây, bạn sẽ nghe thấy tiếng gió rít qua các khe gỗ như một loại nhạc cụ tự nhiên. Đó là lúc kiến trúc không còn là những bức tường khô khan, mà trở thành cầu nối giữa con người, đất đai và những linh hồn tổ tiên.
