Hôm nay, tôi đã có mặt ở một sân ga xe lửa và phát hiện ra rằng khoảng cách giữa hai đường ray xe lửa là 143,5cm hay 4 foot và 8,5 inchs. Tại sao lại có khoảng cách phi lý này? Tôi đề nghị người yêu mình tìm lý do, và đây chính là kết quả:

Bởi vì, lúc đầu, khi đóng các toa xe, người ta dùng chính các công cụ đã từng dùng để làm xe ngựa.

Tại sao giữa hai bánh của xe ngựa lại có khoảng cách như thế này? Bởi vì từ cổ xưa các con đường đều có kích thước như vậy, và chỉ có như thế thì xe ngựa mới đi được.

Ai là người quyết định bề ngang các con đường phải có kích thước như thế này? Thế là chúng ta phải quay về quá khứ rất xa lạ: chính người La Mã, những người xây dựng đường lộ vĩ đại đầu tiên, đã quyết định điều đó. Lý do tại sao? Những chiến xa thời bấy giờ đều do ngựa kéo, mà những con ngựa khi được xếp hàng con nọ bên cạnh con kia thì chiếm bề ngang 143,5cm.

Theo cách này, khoảng cách giữa hai đưởng ray xe lửa mà tôi nhìn thấy ở sân ga được dùng cho những tàu cao tốc hiện đại lại chính do người La Mã cổ xưa xác định. Khi những người di cư sang Mỹ xây dựng đường sắt đã không hề hỏi xem có nên thay đổi kích thước bề ngang cho tốt hơn hay không mà cứ theo khuôn mẫu ấy để làm. Điều này thậm chí còn ảnh hưởng đến việc đóng các con tàu vũ trụ con thoi: những kỹ sư Mỹ thấy rằng các khoang chứa nhiên liệu cần lớn hơn nhưng nó lại được làm ở Utah rồi phải vận chuyển bằng tàu hỏa đến Trung tâm Vũ trụ ở Florida, thì không thể đi qua các đường hầm. Kết luận: họ phải chấp nhận kích thước mà người La Mã cổ xưa đã quyết định như chuẩn mực lý tưởng.

Thế chuyện này có liên quan gì đến hôn nhân?…

Một lúc nào đó trong lịch sử, xuất hiện ai đó nói: khi chúng ta kết hôn với nhau, hai người phải giữ mối liên hệ đông cứng suốt phần còn lại của cuộc đời mình. Các vị mỗi người sẽ đi trên một đường ray song song với người kia, theo đúng khuôn mẫu đã định sẵn. Mặc dù thỉnh thoảng một trong hai người cần đứng xa hơn một chút hoặc sát gần hơn một tý, thì điều đó là ngược lại với quy tắc. Các quy tắc nói rằng: các vị hãy ngồi xuống, hãy nghĩ đến tương lai, đến các con. Các vị không thể thay đổi được nữa rồi, các vị phải như những thanh đường ra xe lửa: khoảng cách giữa chúng không hề thay đổi ở ga đi, ở giữa đường hay ở ga đến. Các vị không được để tình yêu thay đổi, không được để nó phát triển lúc đầu cũng không được giảm sút lúc ở giữa, cái đó cực kỳ nguy hiểm.

Thế thì, qua nhiệt tình những năm đầu tiên, các vị vẫn phải giữ nguyên khoảng cách, nguyên sự vững chãi, nguyên chức năng. Các vị hãy làm như vậy để con tàu duy trì nòi giống được tiếp tục lao vào tương lai: con cái các vị sẽ được hạnh phúc nếu như các vị vẫn giữ nguyên tình trạng vĩnh hằng: giữ nguyên khoảng cách giữa người này và người nọ là 143,5cm. Nếu các vị không vui vì chẳng có gì thay đổi thì hãy nghĩ đến chúng nó, những đứa trẻ mà chính các vị đã mang đến cho thế giới này.

Các vị hãy nghĩ đến hàng xóm của mình. Phải chứng tỏ cho họ là mình đang sống hạnh phúc, rằng mình vẫn làm món thịt nướng vào ngày chủ nhật, vẫn xem vô tuyến truyền hình, vẫn giúp đỡ cộng đồng. Đừng nhìn hai bên, có thể có ai đó đang nhìn quý vị, và đó có thể làm một cám dỗ dẫn đến ly hôn, khủng hoảng, trầm uất…

Các vị hãy mỉm cười trong ảnh. Hãy treo tấm ảnh ấy trong phòng khách, cho mọi người nhìn thấy. Hãy cắt cỏ, hãy tập thể thao để có thể làm cho thời gian đông cứng lại. Khi thể thao không cải thiện được dáng vóc của mình nữa thì các vị hãy đi thẩm mỹ viện. Nhưng không bao giờ được quên: những quy tắc này đã được làm trong một thời gian nào đó nhưng các vị phải tôn trọng nó. Ai đã lập ra các quy tắc này? Điều này chẳng quan trọng gì cả, đừng bao giờ quý vị đặt ra những câu hỏi đó, vì những quy tắc này có giá trị vĩnh viễn, dù các vị không đồng ý với chúng…

——————
O Zahir – Nỗi ám ảnh
Tác giả Paulo Coelho
Lê Xuân Quỳnh dịch
NXB Văn Học – 2006